TVP Historia - 2024-04-22 11:15

magazyn historyczny

Józef Rokicki urodził się 6 marca 1894 r. w Lipnie. Do tradycji rodziny należały coroczne pielgrzymki do Sanktuarium Matki Bożej w niedalekim Skępem (również przejaw oporu przeciwko rusyfikacji). W 1911 r. ukończył eksternistycznie gimnazjum w Płocku. Jako urzędnik skarbowy w Kaliszu, gdzie pracował od 1912 r. , do wybuchu I wojny światowej przymusowo ewakuowany został w głąb Rosji do Połtawy. W 1915 r. wcielony został do armii rosyjskiej i skierowany do szkoły oficerskiej w Tbilisi w Gruzji, następnie do szkoły karabinów maszynowych w Oranienbaumie pod Petersburgiem. Po wysłaniu na front objął we wrześniu 1917 r. dowództwo kompanii karabinów maszynowych w 9. Pułku Strzelców Polskich 3. Dywizji I Korpusu Polskiego. Od 1943 r. Rokicki pełnił funkcję inspektora Okręgu Krakowskiego AK. Współorganizował przekształcanie obwodów i podobwodów w bataliony i pułki 106. Dywizji Piechoty oraz Brygadę Kawalerii AK. W AK posługiwał się pseudonimem "Karol". 1 sierpnia 1944 r. pozostał bez przydziału, na co wpływ miała jego krytyczna ocena zarówno akcji "Burza", jak i zamiaru rozpoczęcia powstania w Warszawie. Dopiero 6 sierpnia 1944 r. przydzielony został do Oddziału Operacyjnego. 18 sierpnia 1944 r. wyznaczony został przez płk. Chruściela na komendanta V Obwodu AK (Mokotów). Po zakończeniu powstania Rokickiego trafił do obozu przejściowego w fabryce kabli w Ożarowie, następnie do oflagu Sandbostel XA w Dolnej Saksonii, potem do oflagu VIIA Murnau w Bawarii. Ciężko chorował na bronchit. Doczekał wyzwolenia przez wojska amerykańskie 29 kwietnia 1945 r. Z Monachium dotarł do Paryża. Pozostał na emigracji. Współpracował z wydawanym od września 1945 r. tygodnikiem "Placówka". Na łamach tego pisma opublikował cykl artykułów, które stały się podstawą jego wspomnień pt. "Blaski i cienie bohaterskiego pięciolecia". Rokicki pozostawał pod obserwacją MBP. Rozpracowaniu poddano również rodzinę w kraju. W sierpniu 1957 r. Rokicki powrócił do Polski. 1 sierpnia 1965 r. na łamach "WTK" ukazał się wywiad z Rokickiego pt. "Tragedia i bohaterstwo. O Powstaniu Warszawskim" - jedyna jego obszerniejsza wypowiedź na łamach oficjalnej prasy PRL. Podjął pracę nad książką o historii lat 1939 - 1944, której nie zdołał ukończyć.

wstecz