TVP Historia - 2025-12-07 15:20

cykl dokumentalny

Na początku XX wieku minęło ponad 100 lat od czasu, gdy Polska utraciła Niepodległość. Kilkakrotnie podejmowano walkę zbrojną, by doprowadzić do odrodzenia Rzeczpospolitej. W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku zaczęły kształtować się nowoczesne ruchy ideowe, które stały się fundamentem polskiego życia politycznego: ruch socjalistyczny, narodowy, ludowy oraz chrześcijańsko-demokratyczny. Działacze wywodzili się z młodej inteligencji i nie zgadzali się na bierność wobec zaborców. W kierownictwie Polskiej Partii Socjalistycznej na czoło wysunął się Józef Piłsudski. Przywódcą tajnej Ligi Narodowej został Roman Dmowski. W działaniach wielu Polaków dominowała idea pracy organicznej, której celem był rozwój gospodarczy i likwidacja zacofania cywilizacyjnego. Jej zwolennicy byli zdecydowani trwać przy polskości, ale rezygnowali z walki o suwerenność. Ostateczna decyzja o wymordowaniu wszystkich Żydów znajdujących się pod niemiecką okupacją, włącznie ze starcami, kobietami i dziećmi, została podjęta 20 stycznia 1942 roku. Wówczas w berlińskiej dzielnicy Wannsee odbyła się konferencja z udziałem czternastu wysokich urzędników administracji rządowej, Kancelarii Rzeszy oraz służb bezpieczeństwa, która dotyczyła szczegółów realizacji tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. Spotkaniu przewodniczył Obergruppenführer SS Reinhard Heydrich. Decyzja objęła swoim zasięgiem około 11 milionów Żydów z całej Europy i Afryki Północnej.

wstecz