TVP Historia - 2025-10-09 18:30

cykl dokumentalny

Na początku XX wieku minęło ponad 100 lat od czasu, gdy Polska utraciła Niepodległość. Kilkakrotnie podejmowano walkę zbrojną, by doprowadzić do odrodzenia Rzeczpospolitej. W latach dziewięćdziesiątych XIX wieku zaczęły kształtować się nowoczesne ruchy ideowe, które stały się fundamentem polskiego życia politycznego: ruch socjalistyczny, narodowy, ludowy oraz chrześcijańsko-demokratyczny. Działacze wywodzili się z młodej inteligencji i nie zgadzali się na bierność wobec zaborców. W kierownictwie Polskiej Partii Socjalistycznej na czoło wysunął się Józef Piłsudski. Przywódcą tajnej Ligi Narodowej został Roman Dmowski. W działaniach wielu Polaków dominowała idea pracy organicznej, której celem był rozwój gospodarczy i likwidacja zacofania cywilizacyjnego. Jej zwolennicy byli zdecydowani trwać przy polskości, ale rezygnowali z walki o suwerenność. W okresie międzywojennym jednym z najbardziej kontrowersyjnych wydarzeń był zamach majowy Józefa Piłsudskiego. Walki w Warszawie wybuchły 12 maja, w ich wyniku zginęło 198 żołnierzy i około 150 cywilów, a wielu zostało rannych. Piłsudski uzyskał wsparcie związków zawodowych, zwłaszcza kolejarzy. Kilkadziesiąt godzin po rozpoczęciu walk rząd i prezydent ustąpili. Piłsudski, choć choć nie chciał objąć urzędu prezydenta, zgodził się zostać ministrem obrony. Prezydentem mianowano Ignacego Mościckiego.

wstecz