TVP Historia - 2023-10-06 21:55

cykl dokumentalny

Wyjście armii generała Andersa na Bliski Wschód w 1942 roku nie wyczerpało polskich możliwości mobilizacyjnych. W Związku Sowieckim pozostały w łagrach i obozach dziesiątki tysięcy Polaków, a także jeńcy niemieccy pochodzenia polskiego, przymusowo wcieleni do Wehrmachtu, oraz obywatele polscy niepolskiej narodowości. Po zerwaniu przez Moskwę stosunków polsko - sowieckich, pod auspicjami powstałego w marcu 1943 roku Związku Patriotów Polskich zaczęto tworzyć 1. Dywizję Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Powstające oddziały miały stać się zalążkiem nowych, pozostających pod kierownictwem komunistów, Polskich Sił Zbrojnych. 1. Dywizja odbyła chrzest bojowy w październiku tego roku pod Lenino, ponosząc ogromne straty. Wiosną 1944 roku 1. Dywizja im. Tadeusza Kościuszki weszła w skład powstającej 1. Armii Wojska Polskiego, która podporządkowana została 1. Frontowi Białoruskiemu. Uczestniczyła w wyzwoleniu Warszawy, walkach o Wał Pomorski i zdobyciu Berlina. Latem 1944 roku rozpoczęto formowanie 2. Armii Wojska Polskiego. Niechlubną kartę zapisał sąd wojskowy i prokuratura 2. Armii. We wsi Kąkolewnica w tymczasowej siedzibie sztabu 2. Armii zamordowano do listopada 1945 roku od 1500 do 1800 osób. Wyroki śmierci wykonywano metodą sowiecką: strzałem w tył głowy, ofiary miały ręce skrępowane drutem. Szlak bojowy 2. Armia zakończyła na przedmieściach Pragi. Znaczną część kadry oficerskiej 1. i 2. Armii Wojska Polskiego stanowili Rosjanie i Rosjanie polskiego pochodzenia.

wstecz