TVP Kultura - 2023-03-27 22:05

dramat

Powieści "Dziewczęta z Nowolipek" oraz "Rajska jabłoń" Poli Gojawiczyńskiej ukazały się drukiem w połowie lat 30. Autorka, wykorzystując własne doświadczenia i wspomnienia, opisała dzieciństwo i młodość kilku przyjaciółek, mieszkanek warszawskiej dzielnicy Nowolipki. Po raz pierwszy powieść "Dziewczęta z Nowolipek" przeniesiona została na ekran w 1937 roku przez Józefa Lejtesa. Ekranizacja ta została wysoko oceniona. Pojawiły się nawet głosy, że pod względem artystycznym film przewyższa prozę Gojawiczyńskiej. Po raz drugi powieść zaadaptowano dla potrzeb filmu na początku lat siedemdziesiątych. Ta telewizyjna adaptacja objęła także "Rajską jabłoń". Reżyser Stanisław Wohl w rolach głównych obsadził Emilię Krakowską, Elżbietę Kępińską, Zofię Kucównę i Ewę Wiśniewską. Film Barbary Sass jest więc już trzecią ekranizacją powieści Gojawiczyńskiej. Bohaterki filmu poznajemy w ostatnich latach przed wybuchem wojny. Franka, Kwiryna, Bronka i Amelka ukończyły szkołę powszechną. Poza Kwiryną wszystkie są w trudnej sytuacji finansowej, a jednak chciałyby się dalej uczyć. Niełatwo jest wyrwać się z biedy Nowolipek i dziewczęta zdają sobie z tego sprawę. Pierwsze miłosne przeżycia odmiennie kształtują ich charaktery, ale wszystkie cztery zostają ciężko przez życie doświadczone. Pierwsza miłość wrażliwej Bronki kończy się brutalnym gwałtem, później dziewczyna trafia na ulicę. Bronka daremnie oczekuje listów od Ignasia Pędzickiego, którego obdarzyła szczerym uczuciem, popada w apatię i wiąże się z całkowicie obojętnym jej Różyckim. Rodzice Kwiryny zostają zamordowani, to jednak dziewczyny nie załamuje, postanawia zacząć żyć na własny rachunek. Amelka zachodzi w ciążę z urzędnikiem Michałowskim, który skłania ją, by pozbyła się dziecka. Zabieg pozostawia trwałe ślady w jej psychice.

Dramat obyczajowy, 86 min, Polska 1985 Scenariusz i reżyseria: Barbara Sass Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Zbigniew Raj Aktorzy: Maria Ciunelis, Izabela Drobotowicz - Orkisz, Ewa Kasprzyk, Marta Klubowicz, Piotr Bajor, Iga Cembrzyńska, Jan Nowicki, Anna Chodakowska, Krzysztof Kolberger, Dorota Stalińska i inni

wstecz