TVP Kultura - 2023-12-02 02:15

film obyczajowy

"Żurek" był jednym z najciekawszych filmów festiwalu w Gdyni w 2003 r. , potwierdzającym, jak wspaniałą i wszechstronną aktorką jest Katarzyna Figura. Tym razem zrobiona na brzydką i starą kobietę jest niemal nie do poznania. Odziana w zgrzebne, zimowe ubrania, ale prawdziwa i wzruszająca od pierwszej do ostatniej sceny. Partneruje jej bardzo udanie debiutująca na ekranie Natalia Rybicka jako jej córka Iwonka. Po kiepskim debiucie reżyserskim 8 lat wcześniej filmem "Deborah" nie dawano wielkich szans Ryszardowi Brylskiemu na to, że stworzy ciekawy obraz. "Żurek", oparty na króciutkim opowiadaniu Olgi Tokarczuk, według scenariusza reżysera okazał się rewelacją. Brylski umiejętnie rozbudował literacki pierwowzór, nasycił ją konkretami, zachowując przy tym poetycką aurę charakterystyczną dla prozy autorki. Powstał w ten sposób film piękny i mądry, przejmująca opowieść o trudnej miłości i prawdzie, poszukiwaniu dobra w brutalnym świecie, potrzebie godności mimo biedy, samotności, doznanych krzywd. W małym przygranicznym miasteczku, gdzie czas się zatrzymał i które zostało odcięte od świata z chwilą, gdy przestała tam docierać kolej, mieszka Halina, niestara, ale zmęczona życiem wdowa z 15 - letnią córką Iwonką. Mąż Haliny, Witek, wzorowy ojciec i mąż, kilka miesięcy wcześniej popełnił samobójstwo. Rzucił się pod pociąg w akcie sprzeciwu przeciwko likwidacji połączenia kolejowego, co jego i jego kolegów pozbawiło pracy. Dla Haliny jest bohaterem, kobieta nie chce wnikać, czy była to jedyna przyczyna tak desperackiego kroku. Kiedy Iwonka, dziewczyna nieco opóźniona w rozwoju, cierpiąca na padaczkę, rodzi synka, Halina obiecuje Witusowi na grobie, że do Bożego Narodzenia odnajdzie ojca dziecka i ochrzci je, nadając mu imię biologicznego ojca. Nie jest to jednak proste, gdyż Iwonka uparcie odmawia wskazania, kto jej "to zrobił", a przymuszana przez matkę, zaczyna w końcu wskazywać rozmaitych kandydatów. Raz jest to sąsiad i dawny, niedoszły mąż Haliny, a teraz jej kochanek Władek - właścicielsmażalni ryb dorabiający przemytem, kiedy indziej nauczyciel plastyki zwany Pędzelkiem, wreszcie jeden z żołnierzy ze stacjonującej niedaleko miasteczka jednostki. Wszyscy oni zdecydowanie odrzucają pomówienie o ojcostwo, Iwonka sama zresztą wycofuje się z wcześniejszych oskarżeń. Matka, która pragnie dotrzymać danej mężowi obietnicy i zdjąć z rodziny odium hańby, uparcie jednak wędruje z córką i wnukiem od miejsca do miejsca w nadziei, że wreszcie trafi na właściwą osobę. Dąży do prawdy jak ćma do światła, nie myśląc, że może się poparzyć. Przy okazji tych poszukiwań znajdzie bowiem odpowiedź na zupełnie inne pytanie i w jednej chwili zawali się jej dotychczasowy świat.

Film obyczajowy, 70 min, Polska 2003 Scenariusz na motywach opowiadania Olgi Tokarczuk i reżyseria: Ryszard Brylski Zdjęcia: Arkadiusz Tomiak Muzyka: Michał Lorenc Występują: Katarzyna Figura, Natalia Rybicka, Zbigniew Zamachowski, Marek Kasprzyk, Hanna Polk, Andrzej Szopa, Andrzej Niemirski, Rafał Szałajko i inni

wstecz