TVP Historia - 2023-07-31 19:05

film dokumentalny

Trzej przyjaciele, bohaterowie "Kamieni na szaniec" Aleksandra Kamińskiego. Jan Bytnar - Rudy. Młodzieniec szalenie inteligentny, o rozległych zainteresowaniach, geniusz matematyczny obdarzony niespotykanym talentem konstruktorskim; wbrew pseudonimowi złocistowłosy. Maciej Aleksy Dawidowski - Alek. Chłopak niesłychanie wrażliwy, bardzo dobry, zawsze gotów nieść pomoc; wysoki, wysportowany, na zdjęciach wygląda jak brunet, ale jego piękne włosy były jasne i coś jasnego było w całej jego postaci. Tadeusz Zawadzki - Zośka: prawy, zdecydowany, odważny, urodzony wódz obdarzony charyzmą; bardzo przystojny, zawsze starannie ubrany, z charakterystycznym półuśmiechem na miłej twarzy. Ten pierwszy zmarł w kwietniu 1943 r. w wyniku obrażeń doznanych podczas przesłuchań w al. Szucha. Drugi zginął tego samego dnia wskutek ran odniesionych w słynnej akcji pod Arsenałem, zorganizowanej, by wyrwać Rudego z rąk Niemców. Trzeci z przyjaciół zmarł w kilka miesięcy później, ugodzony kulą w serce w czasie zdobywania niemieckiego posterunku granicznego w Sieczychach. Mieli zaledwie po 22 lata. Spoczywają pod brzozowymi krzyżami w kwaterze Szarych Szeregów na warszawskich Powązkach. Film opowiada o ich zbyt krótkim życiu i o tym, co ich ukształtowało. Na początku były to domy rodzinne, potem Liceum im. Batorego i 23. Warszawska Drużyna Harcerska - słynna "Pomarańczarnia", w której aktywnie działali. Dalej przedmiotem filmowej opowieści staje się czas wojny. Ciężka praca, studia na tajnej politechnice, nauka w szkole podchorążych, udział w akcjach Grup Szturmowych Szarych Szeregów, a także pierwsze miłości. I wreszcie chwile ostatecznych pożegnań. Autorki filmu wykorzystały zdjęcia archiwalne, zapiski i listy bohaterów, fotografie z rodzinnych albumów. Przed kamerą wspominają ich przyjaciele i przełożeni z Szarych Szeregów, siostry Rudego i Zośki i nieżyjąca już dziś matka Rudego - matula polskich harcerzy.

wstecz