TVP Historia - 2023-07-07 19:50

film dokumentalny

Historyczny dokument zrealizowany w 2004 roku dla uczczenia 60. rocznicy operacji pod kryptonimem "Ostra Brama" i akcji "Burza" na Wileńszczyźnie. Wspominają świadkowie tamtych wydarzeń, ludzie, którzy wówczas szli do boju, by bronić swej ojczyzny - Polski. Opowiadają o swoich odczuciach, emocjach i wielkich nadziejach, o motywach działania, wartościach, którymi się kierowali w życiu, ze łzami w oczach wskrzeszają pamięć poległych współtowarzyszy broni. Po raz pierwszy usłyszymy relacje byłych żołnierzy AK, którzy do dnia dzisiejszego mieszkają w Wilnie, jak Zygmunt Łunkiewicz, Mieczysław Bokiej, Wacław Pacyno, Jan Mickiewcz. Rejestrując wypowiedzi uczestników operacji, a także historyka, doktora Jarosława Wołkonowskiego, prof. Adama Dobrońskiego z uniwersytetu w Białymstoku, Kazimierza Krajewskiego z IPN - u i in. , autorzy dokumentu podjęli próbę przedstawienia kolejnych etapów zdobywania Wilna. Przy realizacji filmu wykorzystano archiwalne zdjęcia, materiały ze zbiorów: Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie, Okręgu Nowogródzkiego i Wileńskiego, a także Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Twórcą planu operacji "Ostra Brama" był oficer Nowogródzkiego Okręgu Maciej Kalinkiewicz. Plan został zaakceptowany w Komendzie Głównej Armii Krajowej. Pierwsze oddziały wileńskie AK powstały latem 1943 r. , a ich liczebność znacznie się zwiększyła przed akcją "Burza" i operacją "Ostra Brama", kiedy nastąpił masowy napływ ochotników, którzy porzucali domy, rodziny, by walczyć o polskie Wilno. W dniach 7 do 13 lipca 1944 roku podczas operacji "Ostra Brama" zginęło około 500 akowców. Akcja "Burza" na Wileńszczyźnie zakończyła się aresztowaniem i deportacją około 5 tysięcy żołnierzy AK.

wstecz